اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی بر افزایش سرمایه روان‌شناختی جانبازان

اهداف: کاهش سلامت روانی و پایین‌آمدن سطح سرمایه روان‌شناختی جانبازان در اثر آسیب‌های ناشی از جنگ، یکی از چالش‌های امروز روان­درمانی در حوزه کمک به جانبازان است که نیازمند توجه بیشتری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثرات ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی بر افزایش ابعاد سرمایه روان‌شناختی (تاب­آوری، خودکارآمدی، خوش­بینی و امید) جانبازان انجام شد. مواد و روش ­ها: در این پژوهش شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل، 20 جانباز مراجعه‌کننده به بیمارستان خاتم‌الانبیاء شهر تهران با درصد جانبازی 70% در سال 1394 که از میزان سرمایه روان‌شناختی ضعیفی برخوردار بودند، به‌روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و به‌تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (در هر گروه 10 نفر). مداخله شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، طی 8 جلسه (هر جلسه 120 دقیقه) برای گروه آزمایش انجام شد. برای گردآوری داده­ها، از پرسش‌نامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز­ در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد و داده‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره با تعدیل اثر پیش‌آزمون مورد بررسی قرار گرفتند. یافته­ ها: میانگین نمرات متغیرهای خودکارآمدی، خوش­بینی، امید و تاب­آوری گروه آزمایش در پس‌آزمون بیش از گروه کنترل بود (01/0p<). همچنین مداخله درمانی ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی توانست 61.3% واریانس خودکارآمدی، 78.6% واریانس خوش‌بینی، 56.6% واریانس امید و 66.7 % واریانس تاب‌آوری را تبیین کند. نتیجه ­گیری: ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی می­تواند ابعاد سرمایه روان‌شناختی شامل تاب­آوری، خودکارآمدی، امید و خوش‌بینی را  در جانبازان افزایش دهد.